Maak snel werk van regionale inkoop jeugdzorg

Zorg voor tijdige en passende hulp aan kwetsbare kinderen en gezinnen in alle Nederlandse gemeenten. Stop de versnippering van de jeugdzorg. Die oproep doen cliënten en naasten, zorgprofessionals en zorgaanbieders aan de Tweede Kamer. Daar wordt op donderdag 13 maart gedebatteerd over een wetswijziging die moet leiden tot een betere beschikbaarheid van jeugdzorg.

De jeugdzorg staat onder druk. Sinds de decentralisatie in 2015 zijn 342 gemeenten verantwoordelijk voor de zorg voor jongeren en zij werken allemaal anders. Naast verschillen in kwaliteit en beschikbaarheid van jeugdzorg, zitten er meer nadelen aan deze inrichting van het stelsel. Zo draagt deze versnippering onder meer bij aan hoge administratieve lasten, flinke werkdruk en lange wachtlijsten. Kostbare tijd en geld die beter aan de hulp voor kwetsbare kinderen, jongeren en hun gezinnen gespendeerd kan worden, bepleiten MIND, Ieder(in), de Samenwerkende Beroepsverenigingen Jeugd (SBJ) en de Branches Gespecialiseerde Zorg voor Jeugd (BGZJ) in een brief aan Kamerleden.

Vaart maken met uitvoering wet

De vertegenwoordigers van cliënten en naasten, zorgprofessionals en zorgaanbieders noemen drie belangrijke punten om de zorg voor kinderen, jongeren en hun gezin structureel te verbeteren. “Maak haast met het invoeren van de Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg (Wvbjz), die deze week wordt besproken in de Tweede Kamer. Zie erop toe dat deze wet ook echt leidt tot robuuste regio’s en noodzakelijke harmonisering in het jeugddomein. En investeer breed in de veerkracht van jeugd”, zegt Leon Noorlander (Jeugdzorg Nederland).

Namens alle betrokken partijen benadrukt hij: “Met de Wvbjz worden gemeenten verplicht een aantal vormen van specialistische zorg minimaal op regionaal niveau in te kopen. Daarmee moet deze zorg beter beschikbaar worden voor jongeren en gezinnen. Het is inmiddels voor veel cliënten, zorgprofessionals en zorgaanbieders vijf over twaalf. Haast is dus geboden. Deze wet zorgt hopelijk voor rust in de sector en moet de duurzame relatie tussen zorgaanbieders en gemeenten bevorderen.”

Zorg voor robuuste regio’s

Er zijn daarnaast ook duidelijke, afdwingbare formuleringen nodig. “In Flevoland zien we bijvoorbeeld dat betrokken gemeenten uiteenlopende visies hebben over de inkoop van specialistische jeugdzorg. Daar valt de samenwerking om tot regionale inkoop te komen uit elkaar”, vertelt Noorlander. “Gemeenten moeten echt samenwerken om tot één regionale visie op de specialistische jeugdzorg te komen.

Daarbij verwachten we van gemeenten dat zij hun regiovisie in nauwe samenwerking onderling afstemmen en dat jongeren, ouders, ervaringsdeskundigen, zorgprofessionals en zorgaanbieders structureel worden betrokken bij het opstellen van een regiovisie.” Daarnaast pleiten de partijen in hun brief voor een wettelijke verankering om deze betrokkenheid duurzaam te borgen, zoals bij de ouder- en jeugdsteunpunten in passend onderwijs. “Alleen zo kunnen we bouwen aan écht robuuste regio’s die gaan bijdragen aan tijdige, passende hulp voor jongeren”, aldus Noorlander.

Daadkracht voor stappen naar betere jeugdzorg

Ten slotte is er volgens de schrijvers van de brief daadkracht nodig op het uitvoeren van de aanbevelingen uit het rapport Groeipijn van de Deskundigencommissie onder leiding van Tamara Van Ark. Zorgaanbieders zetten al stappen om beter aan te sluiten bij degenen die onze hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld door meer gezinsgericht te werken. Van het kabinet verwachten ze dat ze zowel de inhoudelijke als financiële aanbevelingen in het rapport volledig overnemen. Dat betekent dat ze de geplande bezuinigingen, die verbeteringen in de weg staan, stoppen.

De cliënten en hun naasten, zorgprofessionals en zorgaanbieders pleiten daarbij ook om rekening te houden met geldende verdragen, zoals het Kinderrechtenverdrag en het VN-verdrag Handicap. Zo kunnen zorgaanbieders, samen met jongeren, gezinnen en professionals, zorg blijven dragen voor toegankelijke en kwalitatieve zorg voor jeugd en hun naasten.