Brede steun Kamer voor initiatiefwet Integrale Suïcidepreventie

Op dinsdag 9 april was in de Tweede Kamer de eerste termijn voor Kamerleden van de behandeling van de initiatiefwet Integrale Suïcidepreventie. Een unicum: maar liefst ácht Kamerleden verdedigen de initiatiefwet: een wetsvoorstel dat niet door het kabinet maar door Kamerleden zelf wordt voorgesteld. Dat zijn Bikker (CU), Westerveld (GL-PvdA), Krul (CDA), Diederik van Dijk (SGP), Dobbe (SP), Kostic (PvdA), Van der Plas (BBB) en Joseph (NSC). Zes van hen namen plaats in ‘vak K’, waar doorgaans de kabinetsleden zitten bij plenaire debatten. Staatssecretaris Van Ooijen (o.a. preventie) vergezelde hen.

De volledige eerste termijn vind je hier terug.

Essentie van de wet

Suïcidepreventie is van groot belang, zeker omdat uit cijfers blijkt dat het aantal suïcides niet terugloopt. De initiatiefnemers geven aan dat preventie van suïcide nu te veel afhankelijk is van willekeur: Kamerleden die er aandacht voor vragen, tijdelijke financieringsvormen en incidentele samenwerkingen van gemeenten bijvoorbeeld. De indieners willen met hun initiatiefwet de verantwoordelijkheid voor suïcidepreventie wettelijk verankeren, zodat de nationale overheid en lokale overheden duidelijke rollen pakken. Zo krijgt suïcidepreventie structurele aandacht en financiering.

Debat opgeknipt

Het debat over de wet zal in delen plaatsvinden. Dinsdagavond was het woord eerst aan Kamerleden van de fracties. In hun inbreng gaven zij hun reactie op het wetsvoorstel en stelden zij vragen aan de initiatiefnemers en aan de staatssecretaris. Opvallend was de brede steun voor het initiatief, ook van fracties die zelf geen indiener zijn (VVD, PVV, D66).

Constructief

Er was wel ruimte voor enkele kritische vragen, maar die waren merkbaar constructief van aard. Zo vragen enkele fracties zich af hoe er met regeldruk als gevolg van de wet wordt omgegaan, bijvoorbeeld bij gemeenten. Of gemeenten wel klaar zijn voor de taken, en hoe de wet hen gaat helpen en of de VNG hier een partner bij is. Integraal beleid betekent ook goed samenwerkende ministeries, niet enkel VWS maar bijvoorbeeld ook onderwijs (OCW) en landbouw (LNV), daarover enkele vragen aan de staatssecretaris. Enkele fracties vragen of wetgeving niet te ver gaat, of dat niet onnodig complicerend werkt en of deze wetgeving echt nodig is, maar ook die vraag wordt open en constructief gesteld. Ook lijkt de Kamer een evaluatie van de wetgeving wat beter in te willen bouwen.

Batenmanagement

Dat investeringen in suïcidepreventie vóór de maatschappelijke baten ervan uitgaan, is bekend. Maar niet precies in hoeverre en wat preventie precies oplevert. Er wordt meermaals gewezen op onderzoek van 113 suïcidepreventie naar ‘batenmanagement’, wat helpt om het rendement van investeringen in deze preventie zichtbaar te maken.

Vervolg en tweede termijn

De door Kamerleden gestelde vragen aan de initiatiefnemers en aan de staatssecretaris zullen in een vervolg van het debat worden beantwoord. Dit debat vindt plaats op 14 mei 2024. Voor een deel raakt het debat aan thema’s die donderdag 11 april bij het commissiedebat ggz en suïcidepreventie plaatsvinden, zoals de druk op mentale gezondheid en wachttijden in de ggz. Maar daar wordt deze wet niet verder behandeld, dat zijn gescheiden debatten. De Nederlandse ggz kijkt uit naar de verdere behandeling van deze belangrijke wet.