‘De maatschappelijke waarde van de sector zit onder het stof’

Anita Wydoodt is voorzitter van de raad van bestuur van de Parnassia Groep. Sinds 8 december 2023 is ze ook bestuurslid van de Nederlandse ggz en portefeuillehouder van het regieteam Mens en Werk. Wij stelden Wydoodt enkele vragen over haar ambities en rol binnen het regieteam.

Wat is jouw functie en achtergrond?

Ik ben begonnen als klinisch psycholoog en onderzoeker in Leuven, in België. Daarna ben ik me volledig gaan richten op het leidinggeven in de rol van manager en directeur van verschillende organisaties in de gehandicaptenzorg, de ggz en in ziekenhuizen. Vanaf 2012 ben ik bestuurder geweest van twee ziekenhuizen (in Amersfoort en Tilburg). Eind vorig jaar kwam de Parnassia Groep op mijn pad en besloot ik terug te keren naar de sector waar het voor mij allemaal begon. Zo kan ik me inzetten voor een mooie organisatie en daarnaast voor De Nederlandse ggz. En daarmee dus voor de geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Daar heb ik echt zin in.

Waarom neem je deel aan het regieteam Mens en Werk?

Organisaties die voldoende mensen in dienst hebben, kunnen ook goede zorg blijven leveren. Vooral als zij erin slagen de juiste professionals naar zich toe te halen en aan zich te verbinden. Vroeger was dat anders. Toen waren de organisaties succesvol die het geld naar zich toe konden trekken. Natuurlijk zijn de geldstromen belangrijk, ik ben de laatste die dat zal ontkennen. Maar veel belangrijker is tegenwoordig: waar vind je goede mensen? Er zullen steeds minder mensen beschikbaar zijn die in deze sector het werk kunnen doen. Daarom is het aan werkgevers om plekken te creëren waar je met plezier aan de slag kunt gaan en je kunt ontwikkelen. Mensen willen gehoord worden en mee kunnen denken en praten. Dat moeten we organiseren. Alleen een goed salaris uitbetalen, is niet voldoende.

Wat levert het deelnemen aan het regieteam jou op?

Impact maken op beleidsontwikkelingen. Ik krijg de kans om in een vroeg stadium mee te denken, samen met de collega’s van het bureau en met de leden van het regieteam. We kunnen de stem vanuit de verschillende organisaties laten horen. Bijvoorbeeld over nieuwe opleidingssubsidies, over thema’s rond de arbeidsmarkt, en over afspraken die gemaakt zijn vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA). We overleggen met het ministerie van VWS en doen dit samen met andere partijen, zoals de ziekenhuizen, organisaties in de gehandicaptenzorg, de verpleeg- en verzorgingshuizen en de huisartsen. Op die manier kunnen we al in een vroeg stadium invloed uitoefenen. We vragen aan de collega’s om zorg te verlenen. Als werkgevers hebben we de taak om dit goed te faciliteren.

Wat zie jij als jouw belangrijkste inbreng?

De zichtbare maatschappelijke waarde van de sector zit behoorlijk onder het stof. Natuurlijk moeten we alles goed regelen en vastleggen. Dat is een randvoorwaarde. Maar als ik kijk naar hoe de ggz vaak in het nieuws komt, dan is dat met de lange wachtlijsten, het hoge verzuim of wanneer er nare incidenten zijn. Terwijl het juist zo mooi is om de andere kant van de ggz te laten zien. Het is een sector waarin je je kunt ontwikkelen, er zijn veel opleidingsmogelijkheden en het is een sector die maatschappelijk bijdraagt. Wij behandelen jonge mensen, waardoor we met elkaar voorkomen dat ze in hun latere leven uitvallen. We zorgen dat mensen die psychische problemen krijgen, hun leven weer op de rit krijgen. Zo kunnen ze hun maatschappelijke rol weer vervullen, in hun werk of thuis in het gezin. Dat mogen we meer uitdragen.

Wat zou jij willen bereiken op het thema mens en werk?

Verschillende onderwerpen beter op de agenda zetten. Dat gaat om zeggenschap van professionals. Of om het creëren van voldoende opleidingsmogelijkheden. Door een duidelijke beroepenstructuur te maken die past bij de sector. De flexibele inzet van professionals kan beter geregeld worden, zodat ze ook over de organisaties heen regiobreed kunnen werken. Ook moeten we de sector aantrekkelijk houden voor zzp’ers. En zorgen dat ook mensen die op 66-jarige leeftijd bij ons werken zeggen: ‘Ik werk hier nog met veel plezier.’

Allemaal belangrijke punten die ook ten goede komen aan de cliënten, mensen die soms kwetsbaar zijn en waar wij het werk voor doen.

Wat mag er beter?

We vragen professionals om breder te kijken. Ze zijn opgeleid om in de spreekkamer hun werk goed te doen. Door de toename van de vraag in de geestelijke gezondheidszorg zullen ze ook vaker afwegingen moeten maken. Voeg ik nog iets toe voor deze cliënt of kan ik van meer waarde zijn voor iemand die nu nog op de wachtlijst staat? Dat betekent soms op tijd stoppen met een behandeling en kijken of iemand weer zelfstandig een stap kan zetten. Om zo ook weer ruimte te maken voor mensen op de wachtlijst.

We moeten zelfkritisch zijn, en onszelf aanpassen aan de jongere generaties, ook in ons taalgebruik. Diversiteit is belangrijk, zowel als het gaat om cliënten als om mensen die bij ons werken. We zullen meer open moeten staan voor een variatie aan mensen en die toelaten tot onze organisaties. Niet alleen mannen en vrouwen, mensen van kleur, of mensen met een niet-Nederlandse achtergrond. Dit gaat ook over seksuele geaardheid en genderdiversiteit. Of zoiets als neurodivergentie: mensen die anders denken of op een andere manier denken. Ook die verdienen een plek bij ons. Dat vergt een inclusieve cultuur, waarin mensen zich veilig voelen. Daar hebben we nog wel wat te doen.

Raad je collega’s aan mee te doen aan het regieteam?

Jazeker. Als ik naar dit team kijk dan ben ik er verwonderd over dat er veel HR-directeuren en slechts een beperkt aantal bestuurders deelnemen. Als bestuurder draag je de eindverantwoordelijkheid binnen je organisatie. Waar jij waarde aan hecht als bestuurder, dat wordt binnen jouw organisatie overgenomen. Als dat geld is, dan gaat daar de focus op. Is dat Mens en Werk, dan gaat de aandacht daarheen. Dus ik wil graag bestuurders oproepen om aan dit team deel te nemen.