Ruth Peetoom: werk als medicijn

Voorzitter Ruth Peetoom, Mentale gezondheidsweek, 7 oktober 2024, leestijd: 3 minuten

Onze voorzitter Ruth Peetoom deelt in haar blog het verhaal van Bente. Deze week, op 10 oktober, is het World Mental Health Day. Het thema dit jaar: ‘It is Time to Prioritize Mental Health in the Workplace'. Daarom lees je hoe werk en mentale gezondheid zijn vervlochten met elkaar.

Bente is gestopt met haar studie. Eigenlijk wist niemand dat ze al twee jaar geen tentamen had gedaan en niet meer naar college ging. Ze was gezellig in haar studentenhuis, maar dat ze achter de deur van haar kamer voornamelijk in haar bed lag, depressief en teruggetrokken onder de dekens, had niemand door. Ook niet dat haar studieschuld zich inmiddels had opgestapeld tot meer dan 30.000 euro.

Een nieuw perspectief

Er is inmiddels veel veranderd. Bente woont weer bij haar ouders. Die werden wanhopig van hun sombere dochter - stoppen met de studie gaf dan wel duidelijkheid, maar nog geen nieuw perspectief. Was er niet ergens werk te regelen? Via via ging Bente aan de slag als maat op een historisch zeilschip. Buiten zijn, regelmaat, op tijd moeten komen, resultaat zien én een inkomen: het deed wonderen. Bente heeft weer wat te vertellen. ‘Hoe gaat het?’ is voor haar niet langer een vraag om te ontwijken. Dat ze gemist wordt als ze er niet is en gewaardeerd wordt om wat ze doet, is een boost voor haar zelfvertrouwen. En de sociale contacten met collega’s en passagiers maken het écht leuk.

Werken helpt

Werk is een medicijn. Een gezondmaker, die mentale problemen vermindert, minder prominent maakt of hanteerbaar helpt maken. Of het nu om mensen met lichtere klachten gaat of mensen met een psychische aandoening, het effect dat werk op mentale gezondheid heeft is enorm. Niet voor niets is een traject als IPS – Individuele Plaatsing en Steun – enorm succesvol: het samenwerkingsproject tussen gemeenten, werkgevers en de ggz helpt al jaren om mensen met een ernstige psychische aandoeningen aan een betaalde baan te helpen en aan het werk te houden.

Dat mensen aan het werk zijn, is ook voor de samenleving goed. Zo hoeven ze geen beroep te doen op een uitkering, betalen ze belasting en is er als het nodig is ook ruimte voor vrijwilligerswerk en mantelzorg. En in de krappe arbeidsmarkt van vandaag is iedereen die kan werken meer dan welkom zou je zeggen.

Niks om je voor te schamen

Het werkt overigens ook voor mensen die al aan het werk zijn. Voldoende aandacht voor wat stress en overbelasting doen is essentieel. Uit onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat 8% van de ziektemeldingen is te wijten aan een burn-out, maar mensen zijn er vaak lang mee uit de running. Vertaald in het aantal verzuimdagen gaat het om zo’n 27% van het ziekteverzuim. En ongeveer de helft van de arbeidsongeschiktheid heeft psychische oorzaken.

Voorkomen is beter dan genezen. Een gezonde werkdruk, zinvol werk en een goede werk-privébalans, het is allemaal heel belangrijk. Ook de manier waarop werknemers onderling met elkaar omgaan heeft aandacht nodig en ook wat mensen zelf doen aan hun eigen (mentale) gezondheid en leefstijl. Niet voor niets is het thema van de World Mental Health Day dit jaar ‘It is Time to Prioritize Mental Health in the Workplace’.

Wie Bente tegenkomt op het zeilschip, ziet een leuke meid die van aanpakken weet en een goede gastvrouw aan boord. Niemand die weet van het getob in de afgelopen jaren. Mentale problemen zijn niks om je voor te schamen. Maar werk waar je op je plek bent helpt als ze een blokkade worden in je bestaan.